Zdalna nauka, a zdrowie oczu dzieci
Zdalna nauka towarzyszy dzieciom od wielu miesięcy. Poza krótkimi przerwami, gdy uczniowie mogli spotkać się ze sobą w szkolnych murach, od wielu miesięcy lekcje odbywają się za pośrednictwem urządzeń elektronicznych. Taki stan rzeczy niesie za sobą wiele konsekwencji – zarówno na płaszczyźnie społecznej, jak i zdrowotnej. W czerwcu 2021 roku, na łamach czasopisma naukowego British Journal of Ophthalmology ukazała się publikacja¹, która pokazuje jaki wpływ ma długotrwałe przebywanie w izolacji na zdrowie oczu dzieci w wieku szkolnym. Zbadano dzieci w wieku 6-8 lat. Obserwacja obejmowała zmiany ostrości wzroku, a także nawyków związanych z codziennym życiem.
Czy wiesz ile czasu Twoje dziecko spędza przed komputerem i telefonem?
Naukowcy zmierzyli czas, jaki dzieci spędzają na aktywnościach na świeżym powietrzu, oraz w zaciszu domowym. Przed pandemią średni czas spędzany na aktywnościach poza domem wynosił 1h 16 minut. Aktualnie, podczas zdalnej nauki, dzieci spędzają poza domem około 24 minuty w ciągu dnia. Co robią w tym czasie w domu? Prawie 7 godzin spędzają patrząc w ekrany komputerów, telefonów i tabletów. Przed pandemią było to niespełna 2,5 godziny.
Czas zdalnej nauki – czy faktycznie dzieci uczą się w tym czasie?
Do celów nauki dzieci używają komputera i tabletów średnio przez 2,5 h w ciągu dnia, podczas gdy przed pandemią czas ten wynosił niewiele ponad 0,5 godziny. Czas oglądania telewizji zwiększył się z 1 godziny dziennie do 2 godzin. Czas spędzony na grach i przeglądaniu internetu w celach rozrywkowych zwiększył się z 1 do prawie 2,5 godziny.
Zmiana stylu życia dzieci w wieku szkolnym ma wpływ na rozwój krótkowzroczności
Naukowcy wskazują, że zmiana stylu życia podczas okresu pandemii, związana jest z rozwojem krótkowzroczności u dzieci w wieku szkolnym. W okresie pandemii aż u 36,5% dzieci w wieku 6-8 lat stwierdzono krótkowzroczność, podczas gdy przed pandemią było to 19,4%. Długotrwałe wpatrywanie się w ekran komputera, tabletu czy telefonu z bliskiej odległości może spowodować zaburzenia związane z akomodacją oka. W dużym uproszczeniu: akomodacja pozwala soczewce oka na dostosowanie swojego kształtu w taki sposób, aby obraz widziany z danej odległości był wyraźny. Mięśnie oka kurczą się a soczewka oka zwiększa swoją moc tak, aby widzenie było komfortowe (w krótkowzroczności widzimy dobrze z bliska). Prawidłowa higiena i ćwiczenia oczu pozwalają na zrelaksowanie tak napiętego wzoku. Ale kto by o tym pamiętał podczas grania w grę czy ciekawej lekcji? Długo napięte podczas takiej pracy wzrokowej mięśnie oka z czasem tracą swoją zdolność płynnego kurczenia się i rozkurczania. W efekcie obraz widziany z daleka jest coraz bardziej rozmazany. Jeśli stan taki utrzymuje się przez dłuższy czas, krótkowzroczność może się pogłębiać i w takiej sytuacji niezbędna będzie korekcja okularowa.
Światłem niebieskim po oczach
Ekrany urządzeń elektronicznych takich jak komputer, tablet, telefon czy telewizor emitują światło niebieskie. Nadmierne promieniowanie może mieć wpływ na rozregulowanie cyklu dobowego i problemy ze snem. Powoduje także zwiększone zmęczenie oczu. Podczas blisko 7 godzin spędzanych przez dzieci przed świecącymi ekranami, oczy są narażone na duże dawki niebieskiego promieniowania. Warto chronić oczy dziecka za pomocą okularów z odpowiednią powłoką antyrefleksyjną. Filtruje ona nadmiar niebieskich fal, dzięki czemu oczy przy wielogodzinnej pracy są mniej zmęczone.
Dowiedz się więcej o okularach do komputera
Higiena oczu podczas zdalnej nauki
Zmęczenie oczu i wady wzroku mogą powodować problemy z nauką i pogorszone samopoczucie dziecka. Aby temu zapobiec warto nauczyć pociechę kilku prostych nawyków:
– Planowanie przerw podczas nauki i zabawy z komputerem – przynajmniej 5 minut przerwy co godzinę podczas, której należy patrzeć naprzemiennie w dal i blisko. Pozwoli to na „rozruszanie” skurczonych mięśni oka, odpowiadających za akomodację.
– Częste mruganie powiekami – podczas skupienia wzroku na ekranie, dzieci zapominają o mruganiu – powoduje to przesuszenie powierzchni oka i może doprowadzić do zapalenia spojówek.
– Jeśli to możliwe, zachęcić dziecko to spędzenia trochę więcej czasu na świeżym powietrzu. Podczas aktywności na dworze oczy działają gównie patrząc w dal – pozwoli to na rozluźnienie mięśni wzrokowych.
– Ochrona oczu przed światłem niebieskim za pomocą okularów do komputera.
– Korekcja ewentualnej wady wzroku – dzięki temu dziecko będzie wkładało dużo mniej wysiłku w proces nauki.
Zabierz dziecko na badania wzroku
Dzieci w wieku szkolnym rzadko same z siebie skarżą się na problemy ze wzrokiem. Z tego względu przynajmniej raz na 2 lata warto profilaktycznie udać się z dzieckiem na wizytę do optometrysty. Sprawdzi on w jakiej kondycji jest wzrok, a jeśli będzie taka konieczność dobierze odpowiednią korekcję. Wady wzroku u dzieci bez wizyty u specjalisty często są trudne do wykrycia. Dzieje się tak dlatego, że młode dziecięce oczy mają bardzo silną zdolność do akomodacji. Oczy są w stanie zrekompensować sporą wadę poprzez wysiłek mięśni, ale wiąże się to ze zmęczeniem i napięciem wzrokowym. Teoretycznie dziecko widzi dobrze, ale może doświadczać dyskomfortu w postaci bólu głowy, trudności z koncentracją podczas nauki, uczucia przemęczenia. Niekiedy dzieci z krótkowzrocznością mrużą oczy podczas patrzenia – jest to jeden z sygnałów, że trzeba pomyśleć o wizycie u specjalisty.
A co jeśli dziecko potrzebuje okularów?
Jeśli specjalista stwierdzi wadę wzroku, trzeba będzie wykonać okulary dla dziecka. Zapraszamy do naszego salonu optycznego – mamy w ofercie wiele rozwiązań, które są odpowiednie dla dziecięcych oczu.
Możemy zaoferować specjalne szkła z linii Miś przeznaczone do dziecięcych oprawek. Jeśli dziecko nie jest chętne, aby nosić okulary, możemy np. zabarwić soczewki na wybrany przez nie kolor. Oferowane przez nas szkła są lekkie i odporne na uszkodzenia. Dowiedz się jak do nas trafić – szczegóły znajdziesz w zakładce Kontakt.
¹Zhang X, Cheung SSL, Chan H, et al Myopia incidence and lifestyle changes among school children during the COVID-19 pandemic: a population-based prospective studyBritish Journal of Ophthalmology Published Online First: 02 August 2021. doi: 10.1136/bjophthalmol-2021-319307